Metafizyka Whiteheada jest pomyślaną z wielkim rozmachem próbą ponownego przemyślenia Platońskiego Timajosa i zakorzenionej w nim Fizyki Arystotelesa. Ontologia przedmiotów wiecznych wkraczających w byty aktualne, procesów i ideałów, podmiotów i...

Dla niezokcydentalizowanych, nie podążających za najnowszą modą Rosjan filozofia będzie zawsze wiązała się z literaturą. I odwrotnie: literatura jako szczególna forma namysłu nad światem stanowi nie tyle instrument jego poznawania, ile prawdę o...

Wiemy to od Greków: filozof zajmuje w ludzkiej wspólnocie miejsce szczególne. Mówią o tym Platon i Arystoteles. Pokazuje to Sokrates. Szczególność tego miejsca niezwykłość tej pozycji wynika z jego marginalnego charakteru. Filozof mieszka na...

Musimy to jest program filozoficzny pomyśleć czas inaczej. Po pierwsze musi się w nim pojawić prawdziwa przeszłość i przyszłość. To znaczy taka przeszłość, do której nie można się cofnąć, i taka przyszłość, której osiągnięcie oznacza zmianę...

Ta historia wygląda zadziwiająco współcześnie. Rosjanie rozpętują w Polsce wojną hybrydową, podając się za obrońców pokoju i tolerancji. Polska odpowiedź na ich agresję ma z kolei żeby użyć współczesnego słowa charakter ruchu tożsamościowego,...

Świat po rewolucji miał być nie tylko światem lepszym mądrzejszym, sprawiedliwszym czy bardziej bezpiecznym. Miał być także światem piękniejszym. Sztukę należało zatem przeobrazić i zaplanować od nowa, wyznaczając jej nowe cele i nowe zadania. A...

Żyjemy w społeczeństwach po śmierci Boga. Ta formuła ma dla Gaucheta sens ściśle socjologiczny. Kres religii nie oznacza jej zaniku, lecz zasadnicze przemieszczenie: u początku dziejów rodzaju ludzkiego religia była fundamentem więzi społecznych,...

Ojciec Paweł Florenski odznaczał się nieprzeciętną umysłowością, co przyznają właściwie wszyscy, nawet niechętny mu Bierdiajew. Był dla mnie to słowa Siergieja Bułgakowa nie tylko uosobieniem genialności, ale dziełem sztuki (przeł. Zbigniew...

Pięć lat temu Kronos opublikował pierwsze polskie tłumaczenie pism Joachima z Fiore, najwybitniejszego średniowiecznego historiozofa. W tym numerze Kronosa publikujemy dzieła franciszkańskich spirytuałów, ideowych spadkobierców Joachima....

W społeczeństwach nowoczesnych sztuka zajmuje miejsce osobliwe. Z jednej strony wydaje się czymś marginalnym. Miłym dodatkiem do życia. Rodzajem zabawy albo rozrywki, której formy układają się w porządek hierarchiczny, zarysowując kształt...

Doktor Marcin Luter, ten "chrześcijański Odyn", odrzucając tradycję i autorytet Kościoła, stworzył paradygmatyczny dla nowożytności wzór buntu w imię bezpośredniego doświadczenia i źródłowej prawdy.Gest Lutra powtórzony przez Kierkegaarda wobec...

Literatura rosyjska stanowi wyzwanie dla europejskiej racjonalności. Założycielski akt powieści rosyjskiej - czytamy u Deleuze'a - polega na wyrwaniu jej z sideł rozumu, na stworzeniu postaci, które istnieją w nicości i mogą przetrwać jedynie w...

Ktoś mógłby sądzić, iż nicość została oswojona. Pustynię zagospodarowano. Nihilizm stał się banałem, w najlepszym razie - historycznym zabytkiem. Krach nowoczesnego projektu nie oznacza kosmicznej katastrofy - w jego ruinach żyje się całkiem...

Człowiek wymyśla się sam. Przychodzi na świat z niezapisaną hipoteką. Jednocześnie jego życie podlega prawu nieustannej transgresji, która pozwala mu narzucać się światu przemyślnością, niekiedy siłą. Blumenberg namawia człowieka do buntu i...

Czym jest chrześcijaństwo? Jaki jest jego sens i znaczenie? Pytanie ważne nie tylko dla chrześcijanina - który powinien wiedzieć, w co wierzy - lecz także, a może przede wszystkim dla ateisty. Różnice między odmiennymi formami chrześcijaństwa...

Chcielibyśmy, aby czytelnicy bieżącego numeru Kronosa potraktowali go jako follow-up numeru poprzedniego, który w całości poświęciliśmy epikureizmowi. John Stuart Mill jego główny bohater był bowiem jednym z największych szmuglerów wartości...