Tom I:Filozofia nasza, nie przestając być filozofią rozumu, wypiera się tylko jego jednostronności; zaprzecza dotychczasowej filozofii niemieckiej, aby duch był samą tylko potęgą rozumu, a samo myślenie całkowitą jego wypełniało istotę; twierdzi,...

Hannah Arendt nie zajmuje się w swojej twórczości jednostkami chorobowymi, nie pragnie uleczyć paranoików z ich urazów i manii. Zamiast tego rozważa przesądy, które mają istotny wpływ na rozumienie, jak pisze, dziedziny spraw ludzkich. Jej...

Nauka Platona jest punktem zapalnym, zarzewiem filozofii. Od wieków ścierają się ze sobą jej interpretacje sceptyczne i dogmatyczne: od sceptycyzmu w samej Akademii, przez nominalizm, kantyzm, po dwudziestowieczną krytykę metafizyki...

Platon nowoczesny, arcynowoczesny takim chcielibyśmy go widzieć. Nie jako fundatora zamierzchłej tradycji, która nie ma nic wspólnego z nowoczesnością, ani też jako autora korpusu tekstów, do którego w wiernopoddańczym geście dopisujemy jedynie...

Hebrajski tytuł tej napisanej w 1937 roku rozprawy, Micwa ha-baa be-aweira, tłumaczony zazwyczaj jako Zbawienie przez grzech lub Świętość grzechu, oznacza przykazanie świata przyszłego wypełnione przez przekroczenie. Świat przyszły to świat...

Słusznie ktoś zauważył, że każdy jest dla kogoś socjalistą. To samo da się powiedzieć o konserwatyzmie, o postępowości, o demokracji, o wszystkich terminach wyrażających pojęcia oderwane, a odpowiadające zjawiskom ruchu, rozwoju, przemiany form...

Najważniejsi nasi filozofowie XIX stulecia zamieszkiwali w duchowym sensie tego słowa pogranicze polsko-niemieckie. Libelt był doktorantem Hegla. Cieszkowski napisał pierwsze swe dzieło, Prolegomena zur Historiosophie, po niemiecku. Trentowski...

Artyści, którzy dali się przekonać do miłosnego projektu autorstwa Rousseau a przyznawał on wysoką pozycję ich geniuszowi byli w XIX wieku prawdziwymi psychologami. Uważnie i wnikliwie przyglądali się wszelkim przejawom miłości i zaprezentowali...

Wszelki sąd realny, jeżeli tylko ma być dowiedziony, z konieczności doprowadza nas w drodze regresu, jako do swojej pierwszej podstawy, do sądu również realnego, o którego prawdziwości jesteśmy przeświadczeni. Przeświadczenie to nie jest na...

Człowiek, gdy działa, tworzy zazwyczaj nie to, co chce. Powodowany namiętnościami, puszcza je wolno, licząc po trochu na ich spontaniczną samoorganizację. Goethe uznawał namiętności ludzkie za siły przyrody, które biorą się nie wiadomo skąd....

Do niedawna większość ludzi mówiła językiem tej klasy społecznej, do której należała. Ich słownictwo mogło być ograniczone, lecz przyswajali je z pierwszej ręki, od swoich rodziców i sąsiadów, stąd też znali oni właściwe znaczenia tych słów, z...

Myślimy za bardzo w kategoriach historii, czy to osobistej, czy powszechnej. Procesy stawania się należą do geografii, dotyczą orientacji, kierunków, wejść i wyjść. Istnieje stawanie-się-kobietą, które jest czymś innym niż kobiety, ich przeszłość...

Dziś, kiedy Rosja podpaliła swego najbliższego sąsiada, widzimy lepiej, niż widać to było dawniej, jałowość paktów z Rosjanami. Oni są jak ogień, a ogień nigdy nie zrozumie pojęcia granicy, tego więc, że coś może stać na zewnątrz niego. W...

Gdy Holderlin spoglądał wstecz na swoje życie, wydawało mu się, że poezję tworzył zawsze. Słowo poetyckie było dlań niczym powietrze do oddychania. W poezji pozostawał w pełni sobą, a jednocześnie zachowywał więź z pewną całością w...